
İhracat düştükçe düşüyor
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) dün şubat ayı ihracat rakamlarını açıkladı. Buna göre şubat ayında ihracat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13 oranında geriledi. Daha doğrusu 2014’ün şubat ayında 12 milyar dolar olan ihracat 2015’in aynı ayında 10,4 milyar dolar oldu.
Hemen hatırlatalım ocak ayında da ihracat geçen yılın aynı ayına göre yüzde 9,8 oranında gerilemişti. Böylece geçen yılın toplam 24 milyar dolar tutarında olan ocak- şubat ayları ihracatı 21,2 milyar dolara geriledi.
Gelelim şubat ayında ihracattaki gerilemenin sektörlere nasıl yansıdığına…
Hemen belirtelim; tarım sektörünün ihracatı yüzde 7,3, sanayi sektörünün ihracatı yüzde14, madencilik sektörünün ihracatı yüzde 13,8 oranında geriledi. Bu arada Türkiye’nin en çok ihracat yaptığı ilk üç kalem mal türü, otomotiv ihracatı yüzde 6,9, hazır giyim ihracatı yüzde 14,6 ve çelik ihracatı yüzde 20,6 oranında geriledi.
Bir de şubat ayında ihracatın en çok gerilediği ülkeler Rusya ve Irak oldu. Rusya’ya ihracat yüzde 39, Irak’a ihracat yüzde 26,7 oranında geriledi. Bu arada en çok ihracat yaptığımız Avrupa Birliği’ne ihracatımızın yüzde 11,2 oranında gerilediğini hemen belirtelim. Tabii bir de İran’a olan ihracatımızın yüzde 19,9, ABD’ye olan ihracatımızın yüzde 17 oranında çoğaldığını da unutmadan söyleyelim.
Peki, ihracat niye geriliyor?
Bu soruya TİM Başkanı döviz kuru paritelerinin dolar lehine gelişmesinin, kötü hava koşullarının ve Merkez Bankası’nın faizleri bir puan indirmemesinin neden olduğunu söylüyor.
İHRACAT BÖYLE GİDERSE BÜYÜME HIZI YÜZDE 2’NİN ALTINA DÜŞER
Tabii bu gerekçe doğru değil. Bu söylemi, iktidara ters düşmemenin zorunlu açıklaması olarak değerlendirmek doğru olur herhâlde. Çünkü dünyada yüzde 50 oranında gerileyen petrol fiyatlarının Türkiye’de iç fiyatlara yansıtılmaması taşıma ve enerji maliyetlerini diğer ülkelere göre yükseltiyor. Dolayısıyla Türk malları rekabet gücünü kaybediyor. Yani Merkez bu aşamada faiz indirse de bunun reel kurlara fayda etmediğini reel kur endeksinden görüyoruz. Bildiğiniz gibi nominal olarak Türk parası iki ayda yüzde 12 oranında değer kaybetmesine rağmen reel kur endeksi ocak ayı sonunda 113.14 den 116.85’e yükseldi.
Gelelim bu yılın ihracat hedefine…
Hatırlayacaksınız 2015 yılı ihracat hedefi 173 milyar dolar olarak açıklanmıştı. Ama bu yılın ilk iki ayının ihracat rakamlarını görünce bu hedefin tutmayacağını şimdiden söylemek mümkün.
O hâlde büyüme rakamı da bu gerilemeye paralel olarak düşecektir. Yıl içerisinde mevcut koşullar ve büyüme tasarımı aynı kaldığı takdirde yüzde 4 olarak hedeflenen büyüme hızının yüzde 2’nin altına gerileyeceğini söylemek herhalde yanlış olmaz. Siyasetçilerin bu vahim durumu görüp suçlu arama telaşına düşmelerinin nedeni de herhâlde bu zayıflayan büyüme hızı oluyor. Anlayacağınız seçim öncesi ekonomideki bu daralma birilerinin başını yiyecek.
FİYATLAR ARTTIKÇA ARTIYOR
Bu arada hemen belirtelim, dün bir de İstanbul Ticaret Odası (İTO) enflasyon rakamlarını açıkladı. Buna göre İstanbul’da yıllık enflasyon şubat ayında son beş yılın en yükseğine çıkarak yüzde 10,85’e ulaştı. Kısaca ihracat düştükçe düşüyor, fiyatlar arttıkça artıyor.
*
Not:
Geçmiş yazılara şu linkten ulaşabilirsiniz: