
Ev hizmetlerinde nereden çıktı bu 10 gün
6552 sayılı Kanun’da (son vergi ve prim yapılandırma torba kanunu) yapılan değişiklikle ev hizmetlerinde çalışan kadınlara bir sigortalılık formülü üretildi. Aslında başta KUPON sistemi (burada kupondan kastedilen arazi değil) kurgulanıp, ev hizmetinde çalışan kadına her çalıştığı gün için ev sahibi SGK’dan temin edeceği bir kupon verecek ve ev hizmetinde çalışan kadın bu kuponu SGK’ya kendi adına işletecekti. Bu sistem oldukça basit ve makul çözümler içeriyordu. Ama nedendir bilinmez bu pratik kupon sisteminden vazgeçildi ve ev hizmetinde çalışan kadının ev işinde ayda 10 günden az veya çok çalışmasına göre iki ayrı usul belirlendi. Bu 10 gün neye göre, nasıl tespit edildi bilmiyorum. Aslında bu 10 günü ortaya çıkaran SGK yetkililerinin de bildiğini sanmıyorum. Yani niye 5 gün, 15 gün,20 gün değil de 10 gün… İlginç bir şaman geleneği olsa gerek…(!)
10 GÜNE BAĞLI SİSTEM…
Neyse 10 gün tartışmasına girmeden, bu sistemin nasıl uygulanacağını izah edelim. Bununla ilgili tebliğde; ev hizmetlerinde 10 günden az veya çok çalışan kişilerin SGK’ya bildirimin nasıl yapılacağı anlatılmıştır. Buna göre;
- 10 günden fazla çalışanlar: Bu kapsamda çalıştırılanlar SSK’lı sayılacaklardır. Bu sigortalılar hakkında tüm sigorta kolları ve işsizlik sigortası hükümleri uygulanacaktır. Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla süre ile çalışanların bildirimi “Ev Hizmetlerinde 10 Gün ve Daha Fazla Çalıştırılacaklara İlişkin Bildirge” (Tebliğ/ Ek 1) ile yapılır. “Bildirge”deki işe giriş tarihi sigortalılık başlangıç tarihidir. İşverenlerin bu bildirgeyi çalışmanın başladığı ayın sonuna kadar ikamet ettikleri yere en yakın üniteye vermeleri zorunludur. Bildirge, dışında yapılan bildirimler SGK’da geçersiz sayılacaktır. Ev hizmetlerinde ay içerisinde 10 gün ve daha fazla süre ile çalışan sigortalıların bildirimi ve sigorta primlerinin ödenmesi ile ilgili olarak işveren açısından “Bildirge”nin doldurulup sigortalı ile birlikte imzalandıktan sonra ünitelere müracaat edilmesi yeterli olacaktır. Ev hizmetinde birden fazla kişi çalıştırılması halinde her bir sigortalı için “Bildirge” düzenlenmesi gerekmektedir. SGK’ca işveren için işyeri numarası oluşturulmayacak, işveren kayıtları T.C. kimlik numarası ile takip edilecektir. “Bildirge”deki çalışma gün sayısı ve prime esas günlük kazanç beyanına göre prim tahakkukları gerçekleştirilecek olup, aylık prim ve hizmet belgesi düzenlenmeyecektir. İşverenler sigortalı ile ilgili herhangi bir değişiklik olmadığı sürece, sigortalı için yaptıkları bildirime göre adlarına tahakkuk edecek sigorta primlerini sigortalı çalıştırdıkları ayı takip eden ayın sonuna kadar ödeyeceklerdir. Teşviklerden yararlanabilecektir.
- 10 günden az çalışanlar: Bu kapsamda çalıştırılanlar da SSK’lı sayılacaklardır. Ev hizmetlerinde 10 günden (10. gün hariç) az sigortalı olarak çalışanlar iş kazası ve meslek hastalığı sigortası kapsamında sigortalı sayılacaktır, bunları çalıştıranlar işveren sayılmayacaklardır. Bu kapsamda sigortalı çalıştırdıkları her gün için sigortalı çalıştıranlar prime esas günlük kazanç alt sınırının % 2’si oranında iş kazası ve meslek hastalığı primi ödeyeceklerdir. Yani 2015 ilk dönemi için ay içinde bu kapsamda 5 gün sigortalı çalıştıran bir kişinin ödeyeceği prim (01.01.2015- 30.06.2015 arası günlük asgari brüt ücret = 40,05 TL) 5 gün x 40,05 %2 = 4,005 TL olacaktır. Yani günlük yaklaşık 0,80 kuruş ücret ödenecektir. Bunların bildirimi; “Ev Hizmetlerinde 10 Günden Az Sigortalı Çalıştırılacaklara İlişkin Başvuru Formu” (Tebliğ/ Ek 2) ile yapılacaktır. “Form” çalışmanın geçtiği ayın sonuna kadar, ay sonunun hafta sonu genel ve resmi tatil günlerine denk gelmesi halinde ise bu günleri takip eden ilk iş günü sonuna kadar ünitelere verilecektir. “Form”da değişiklik olmadığı sürece yeni “Form”un düzenlenmesi istenmeyecektir. 10 günden az çalışmanın takip eden aylarda da devam etmesi ve bu durumun “Form”da belirtilmesi halinde her ay için ayrıca bildirim yapılması istenmeyecektir. Sigortalı çalıştıranlar www.turkiye.gov.tr adresinin “e-Hizmetler” menüsünün altında bulunan “Ev Hizmetleri” kısmını seçerek bildirimde bulunabilecektir. Bu şekilde yapılan bildirim sonucunda sigortalının cep telefonu numarasına Kanun’un ek 9. maddesinde sigortalı tescili yapıldığı, uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası primini takip eden ayın sonuna kadar ödeyebileceği hakkında bilgilendirme mesajı gönderilecektir. Ev hizmetinde çalışan kadın isterse kendisi emeklilik ve sağlık hakkından yararlanabilir. Bunun için; Ev sahibinin yüzde 2 olarak prim ödemesi yaptığı ayda, gündelikçi kadın da kendisi için primlerin ödendiği ayı takip eden ayın onuna kadar asgari ücretin yüzde 32,5’i kadar prim ödeyecektir. Şimdiki asgari ücret üzerinden hesaplarsak; 390,49TL prim ödeyecektir.
*
Not:
Geçmiş yazılara şu linkten ulaşabilirsiniz: