Taraf Gazetesi Düşünmek Taraf Olmaktır
AKP hükümeti dış borçları ödeyemez
Son üç yılda Türkiye’nin dış borçları hızla arttı. Dış borçların milli gelire oranı 2012’de yüzde 43,1 düzeyindeyken 2014’te yüzde 50,3’e yükseldi.
Peki, niye böyle oldu?
Böyle oldu; çünkü, 2012’de dış borçlar 338,9 milyar dolar tutarındayken milli gelir 786,3 milyar dolar düzeyindeydi. Bu defa 2014’te dış borçlar 402,4 milyar dolara yükseldi, milli gelir 800,1 milyar dolar oldu.
Kısaca son üç yılda dış borçlar 63,2 milyar dolar artarken milli gelir sadece 13,8 milyar dolar arttı. Dolayısıyla son üç yılda alınan 63,2 milyar dolarlık dış borç milli gelir artışının tam 4,5 katı oldu.
İşte bu yüksek tutarlı borçlanma nedeniyle son üç yılda dış borçlar yüzde 18,6 oranında artarken, milli gelir aynı dönemde dolar bazında sadece yüzde 1,7 oranında arttı. Demek ki son üç yılda alınan dış borçlar büyümeye katkı yapmadı.
Gelelim şimdi son üç yılda alınan 63,2 milyar doların nereye gittiğine…
Bildiğiniz gibi milli gelir; toplam yatırım harcamaları, toplam tüketim harcamaları ve ihracatın toplamından ithalat tutarı çıkartılarak bulunur. Daha anlaşılır olması için;
Milli gelir = toplam yatırım harcamaları + toplam tüketim harcamaları + ihracat – ithalat, olarak ifade edebiliriz.
SON ÜÇ YILDA DIŞ BORÇLAR 63,2 MİLYAR DOLAR ARTARKEN AYNI DÖNEMDE MİLLİ GELİR 14 MİLYAR DOLAR ARTTI
O hâlde son üç yılda 63,2 milyar dolar dış borç alıp son üç yılda sadece 14 milyar dolarlık milli gelir artışı sağlanıyorsa alınan dış borçların büyük kısmının milli gelir toplamını azaltan değişken olan ithalata gittiğini söylemek herhalde yanlış olmaz.
Tabii büyüme olmadığına göre yapılan bu ithalat lüks tüketime yönelik ithalat oluyor. Çünkü 63,2 milyar dolar borç alıp makine ithalatı yapılsaydı, ithal edilen makineler üretim yapacağından milli gelir daha fazla çoğalırdı. Ama sadece 14 milyar dolar artış var milli gelirde. Ve son üç yılda yıllık ortalama dış borç artışı 21 milyar dolar olurken, yıllık ortalama milli gelir artışı 4,6 milyar dolar oldu. Demek ki lüks tüketim yani lüks otomobil ithalatı, lüks ev eşyası ithalatı, lüks yapı malzemesi ithalatı ve tabii kamunun çerez ya da lüks Mercedes otomobil ithalatı ekonominin büyümesini engelledi.
Peki, niye anlattık bütün bunları?
Şundan anlattık; son üç yılda ortalama her yıl 21 milyar dolar dış borç alıp, milli gelir yılda 4,6 milyar dolar artıyorsa bu dış borçlar ödenemez.
İşte hesap ortada, AKP hükümeti bu dış borcu ödeyemez. Çünkü bu dış borcu ödeyebilecek büyüme planları yok. Eğer planları olsaydı zaten böyle borçlanmazlardı. Bu arada hemen belirtelim dış borç ve milli gelir artış rakamları ekonominin krize girdiğini bize gösteriyor.
O hâlde yeni bir büyüme tasarımını hayata geçirecek yeni bir hükümete ihtiyaç var. Bu krizden başka türlü çıkılamaz.
